Wszyscy doświadczamy wahań ciśnienia w ciągu dnia.
Wahania w normalnych zakresach są całkowicie w porządku i nie ma się czym przejmować.
Prawda jest taka, że jeśli Twoje ciśnienie nie zmieniałoby się w ciągu dnia, to coś byłoby nie tak.
Natomiast drastyczne zmiany, jak najbardziej wymagają uwagi.
Pomocne może być zrozumienie powodów, które przyczyniają się do zmian ciśnienia.
Niektóre z nich dzieją się bez względu na Twoje zachowanie, ale innych możesz uniknąć.
Wahania ciśnienia w ciągu dnia – główne przyczyny
Najczęstsze przyczyny to:
- pora dnia
- jedzenie
- kofeina i alkohol
- papierosy i produkty zawierające nikotynę
- odwodnienie
- pełen pęcherz
- temperatura
- ćwiczenia/wysiłek fizyczny
- stres
- leki
- błędy pomiaru
Pora dnia
Zmiany ciśnienia spowodowane porą dnia występują w stosunkowo przewidywalnym schemacie.
Ciśnienie krwi podczas snu
Zwykle Twoje ciśnienie jest najniższe w nocy, podczas snu.
Twoje ciało odpoczywa.
Dodatkowo czynniki zewnętrzne są nieobecne – nie jesteś w stanie zdenerwować się podczas snu.
Spadek ciśnienia krwi podczas snu jest niezwykle ważny, gdyż jest silnie powiązany z występowaniem chorób sercowo-naczyniowych.
Ciśnienie krwi rano
Po przebudzeniu ciśnienie krwi zaczyna rosnąć.
Poranny wzrost ciśnienie jest głównie spowodowany szybką zmianą pozycji Twojego ciała z leżącej na stojącą.
Zwiększa się również aktywność hormonów, takich jak adrenalina i kortyzol.
W ciągu dnia ciśnienie krwi waha się w górę i w dół.
Podczas wykonywania codziennych czynności Twoje ciało nieustannie zmienia pozycje.
Twój umysł może być zrelaksowany w jednej minucie i zestresowany w następnej.
Zmiana ciśnienia w zależności od pory dnia jest jednym z głównych powodów dlaczego ciśnienie krwi powinno być mierzone każdego dnia o tej samej porze, żeby wykluczyć wpływ pory dnia na zmianę Twojego ciśnienia.
Jedzenie
Niektóre potrawy mogą podnosić ciśnienie.
Zwłaszcza pokarmy bogate w tyraminę powodują skoki ciśnienia.
Pokarmy szczególnie bogate w tyraminę to:
- mięso i jego przetwory – kiełbasa, szynka, salami, czerwone mięso, wątróbka
- nabiał – sery żółte, sery pleśniowe
- żywność fermentowana – kiszona kapusta, ogórki kiszone
- wino białe i czerwone
Zalecane jest, aby nie jeść 30 minut przed pomiarem.
Dlatego właśnie poranny pomiar zawsze najlepiej wykonywać nad czczo, przed śniadaniem.
Kofeina i alkohol
Kto nie lubi kawy o poranku?
Niestety to nie przypadek, że 30 minut przed wykonaniem pomiaru zabronione jest spożywanie kawy [3].
Razem z alkoholem i lekami [o nich później] są najczęstsza przyczyna chwilowych skoków ciśnienia.
Papierosy i produkty zawierające nikotynę
Za każdym razem, gdy “pociągasz dymka”, powoduje to chwilowy wzrost ciśnienia krwi.
Wzrost ten jest głównie spowodowany działaniem nikotyny [4].
Co ciekawe identyczny efekt powodują substytuty papierosów, takie jak:
- e-papierosy
- plastry z nikotyną
- gumy nikotynowe
Odwodnienie
Najczęściej zdarza się, to gdy tracisz płyny szybciej, niż je uzupełniasz – wysiłek fizyczny, upały.
Jak zmienia się ciśnienie krwi w wyniku odwodnienia?
Odwodnienie prowadzi do zmniejszenia objętości krwi, co prowadzi do chwilowego spadku ciśnienia krwi.
W przypadku dłużej trwającego odwodnienia może dojść do wzrostu ciśnienia krwi – organizm zatrzymuje sód i uwalnia hormon zwany wazopresyna, który prowadzi do skurczu naczyń krwionośnych [5].
Pełny pęcherz
Twoje skurczowe ciśnienie krwi może wzrosnąć aż o 10 do 15 mmHg, gdy pęcherz jest pełny [6].
Dlatego wytyczne donośnie do postępowania w nadciśnieniu wyraźnie precyzują, żeby przed wykonaniem pomiaru zadbać o wizytę w łazience.
Temperatura
Niższa temperatura powoduje zwężenie naczyń krwionośnych, co prowadzi do podniesienia ciśnienia.
Wyższa temperatura powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, co prowadzi do spadku ciśnienia [7].
Ćwiczenia/wysiłek fizyczny
Bez dwóch zdań ćwiczenia mają pozytywny wpływ na Twoje serce.
Regularny wysiłek pomaga z czasem obniżyć i ustabilizować ciśnienie krwi.
Jednakże, gdy Twoje serce zaczyna szybciej bić, aby nadążyć za intensywnością treningu, Twoje ciśnienie krwi wzrasta – mięśnie potrzebują więcej tlenu.
Po zakończeniu wysiłku ciśnienie powoli wraca do wartości wyjściowych.
Zazwyczaj im lepsza jest Twoja forma, tym szybciej ciśnienie powraca do normy.
Dlatego zgodnie z wytycznymi nie wykonuj żadnego wysiłku 30 minut przed pomiarem [8].
Stres
Stres nie jest dobry dla naszego zdrowia psychicznego.
Niestety jest również szkodliwy dla zdrowia naszego serca.
Podczas stresującej sytuacji Twój organizm uwalnia hormony, takie jak: kortyzol i adrenalinę.
Przyspieszają one bicie serca i zwężają naczynia krwionośne, co powoduje wzrost ciśnienia [9].
Na szczęście po zrelaksowaniu się ciśnienie wraca do normy.
Dlatego pamiętaj, żeby przed każdym pomiarem wygodnie usiąść na krześle, gdzie będzie wykonany pomiar, oprzeć plecy, postawić stopy na podłodze [nieskrzyżowane] i zrelaksować się przez co najmniej 5 minut.
Brak “przepisowych” 5 minut jest główną przyczyna tego, że pierwszy pomiar ciśnienia jest zawsze wyższy niż kolejne.
Leki
Duża ilość leków, zarówno na receptę, jak i bez recepty, jest w stanie wpływać na Twoje ciśnienie krwi.
Oto najpopularniejsze z nich:
- NLPZ [niesteroidowe środki p/zapalne] – Aspirin, Ibuprom, Ketonal, etc.
- leki na przeziębienie zawierające substancje zmniejszające przekrwienie błony śluzowej nosa [Gripex, Theraflu etc.]
- miejscowo działające leki zmniejszające przekrwienie błony śluzowej nosa [spray na katar: Otrivin, Acatar etc.]
- leki stosowane na zaburzenia erekcji [Maxon, Maxigra etc.]
Pamiętaj, żeby za każdym razem przeczytać ulotkę, jeśli zaczynasz przyjmować jakiś nowy lek.
Błędy pomiaru
Podczas mierzenia, a najczęściej przed mierzeniem popełniamy wiele błędów, które mogą wpływać na wahania odczytów.
Oto najczęściej popełniane błędy:
- brak 5-minutowego odpoczynku przed wykonaniem pomiaru
- siedzenie z plecami bez podparcia – zwiększa odczyt, gdyż część mięśni ulega napięciu
- skrzyżowane nogi podczas pomiaru – to samo, co powyżej
- brak pozycji siedzącej [pomiar na stojąco] – to samo, co powyżej
- brak pomiaru ciśnienia krwi o tej samej porze każdego dnia – nie możesz porównywać wyników dzień do dnia, jeśli zostały wykonane o różnej porze
- zbyt ciasno lub zbyt luźno zapięty mankiet
- rozpraszanie uwagi podczas pomiaru – rozmawa, wysyłanie SMS-ów, przeglądanie telefonu
- zakładanie mankietu na ubranie
- wykonywanie pojedynczego pomiaru zamiast 2-3
- mankiet nie znajduje się na wysokości serca [odnosi się do ciśnieniomierzy nadgarstkowych]
Podsumowanie – wahania ciśnienia w ciągu dnia
Mam nadzieję, że udało Ci się zidentyfikować kilka przyczyn, które mogą wpływać na wyniki pomiarów Twojego ciśnienia krwi.
Poniżej jeszcze raz lista najczęściej występujących przyczyn:
- pora dnia
- jedzenie
- kofeina i alkohol
- papierosy i produkty zawierające nikotynę
- odwodnienie
- pełen pęcherz
- temperatura
- ćwiczenia/wysiłek fizyczny
- stres
- leki
- błędy pomiaru
Powiązane artykuły:
